Νερό: Πού μας κάνει καλό
Είναι τυχαίο το γεγονός ότι πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί, ανάμεσά τους και ο ελληνικός, συμπεριλάμβαναν το νερό στα 4 στοιχεία της φύσης; Μάλλον όχι, αφού περίπου τα 2/3 του σώματός μας αποτελούνται από αυτό. Για την ακρίβεια, στους άνδρες το ποσοστό νερού φτάνει το 60-65%, στις γυναίκες το 50-60%, ενώ στα μικρά παιδιά (5-8 χρονών) μέχρι και το 70%! Γι’ αυτό αντέχουμε αρκετές εβδομάδες χωρίς τροφή, ενώ μόλις λίγες ημέρες χωρίς νερό. Πώς, όμως, βοηθάει το νερό το σώμα μας;
Αυτό το ξέρετε; * Οι ανάγκες ενός ενηλίκου σε υγρά είναι περίπου 2,5-3 λίτρα την ημέρα, οι οποίες καλύπτονται μέσω της λήψης υγρών (νερό, φρουτοχυμοί, ροφήματα, γάλα, σούπες), αλλά και από τρόφιμα που περιέχουν νερό, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά.
* Απώλεια υγρών της τάξης του 1-2% του βάρους μας (δηλαδή 650-1.200 γρ. για μια γυναίκα 65 κιλών) μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στη φυσιολογική λειτουργία του σώματος, που εκφράζονται με πονοκέφαλο, αίσθημα κόπωσης, αδυναμία συγκέντρωσης και ευερεθιστότητα. Σε περίπτωση πιο σοβαρής αφυδάτωσης, που φτάνει στο 3-5% του συνολικού μας βάρους, τα προβλήματα είναι σοβαρότερα, όπως θολή όραση, δυσκολία στην κατάποση, ακόμη και μυϊκοί σπασμοί ή παραισθήσεις.
* Κάθε μέρα ο οργανισμός μας αποβάλλει περίπου 5 ποτήρια νερό από τα νεφρά με τη μορφή ούρων, 2 ποτήρια νερό με τον ιδρώτα και 1 ποτήρι νερό με την αναπνοή.
Στα κύτταρα
Το νερό συμβάλλει σημαντικά στη ζωή και την αναπαραγωγή των κυττάρων. Αποτελεί το κύριο μέσο μεταφοράς θρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες, αμινοξέα, βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία) στα κύτταρα και κατ’ επέκταση στα όργανα του σώματος. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί και μέσο απομάκρυνσης τοξικών και άχρηστων ουσιών.
Στο αίμα
Το νερό αποτελεί βασικό συστατικό του αίματος, το οποίο μεταφέρει το οξυγόνο και τις θρεπτικές ουσίες, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην αποβολή των βλαβερών και άχρηστων ουσιών από το σώμα μας.
Στους ιστούς
Παίζει το ρόλο φυσικού λιπαντικού, συμβάλλοντας στην καλή λειτουργία των μυών και των αρθρώσεων. Επιπλέον, εξασφαλίζει την απορρόφηση των κραδασμών, για παράδειγμα από πτώσεις ή ακόμη και από τις απλές καθημερινές δραστηριότητες (π.χ. περπάτημα), προστατεύοντας ευαίσθητες περιοχές όπως ο εγκέφαλος και τα μάτια. Στον εγκέφαλο
Ακόμα και ένα μικρό ποσοστό αφυδάτωσης, π.χ. της τάξης του 2%, αυξάνει το αίσθημα κόπωσης και επηρεάζει αρνητικά τη διάθεση και την ικανότητα συγκέντρωσής μας. Στα νεφρά
Είναι σημαντικό για τη λειτουργία των νεφρών, αφού χωρίς αυτό τα νεφρά δεν μπορούν να «κάνουν τη δουλειά» τους, δηλαδή να βοηθήσουν στην αποβολή των τοξινών και των άχρηστων ουσιών που προκύπτουν από τη διαδικασία του μεταβολισμού.
Στο πεπτικό
Το νερό είναι κύριο συστατικό των πεπτικών υγρών, επομένως βοηθάει στη λειτουργία της πέψης των τροφών. Διευκολύνει τη διέλευση της τροφής από το γαστρεντερικό σωλήνα και συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Τέλος, βοηθάει στην απέκκριση των άπεπτων ουσιών από το παχύ έντερο.
Στο δέρμα
Συνήθως, όταν ακούμε τις λέξεις νερό και ενυδάτωση, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι ένα λαμπερό δέρμα. Χάρη στο νερό που πίνουμε, η επιδερμίδα μας διατηρείται ελαστική και υγιής.
Στη διατήρηση της θερμοκρασίας
Το νερό αποτελεί το βασικό μέσο του σώματός μας προκειμένου να διατηρεί τη θερμοκρασία του σταθερή, ανεξάρτητα από το εξωτερικό περιβάλλον. Ο ιδρώτας, που αποτελείται κυρίως από νερό και που τόσο πολύ απεχθανόμαστε, συμβάλλει στη μείωση της θερμοκρασίας του σώματός μας, ειδικά τις θερμές ημέρες του χρόνου ή όταν καταπονούμε το σώμα μας λόγω άσκησης ή εργασίας. Είναι, λοιπόν, σημαντικό στις περιπτώσεις αυτές να αναπληρώνουμε τις επιπλέον απώλειές μας σε υγρά.
Στην εγκυμοσύνη και το θηλασμό
Οι ανάγκες σε νερό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνονται σημαντικά, κυρίως λόγω της αυξημένης απώλειας, αλλά και της αλλαγής της σύστασης του σώματος της γυναίκας (π.χ. αμνιακό υγρό). Όσον αφορά την περίοδο του θηλασμού, οι ανάγκες είναι ακόμη μεγαλύτερες, αφού χρειάζεται να καλυφθούν οι απώλειες υγρών από την παραγωγή γάλακτος.
